हिंदी के विद्यार्थियों के लिये....कविता द्वारा पर्यायवाची शब्द एवं शब्द समूह के लिए एक शब्द :--


सोम सुधाकर शशि राकेश
                          राजा  भूपति  भूप  नरेश
पानी अम्बु वारि या नीर
                     वात हवा और अनिल समीर
दिवा दिवस दिन या वासर
                       पर्वत  अचल  शैल महिधर
विश्व जगत जग भव संसार
                        घर गृह आलय या आगार
अग्नि पावक आग दहन
                          चक्षु  नेत्र  नयन  लोचन
विषधर सर्प या नाग भुजंग
                         घोड़ा घोटक अश्व तुरंग
हिरन कुरग सुरभी सारंग
                        गज हाथी करि नाग मतंग
वस्त्र वसन अम्बर पट चीर
                       तोता   सुआ   सुग्गा   कीर
दुग्ध दूध पय अमृत क्षीर
                         गात  कलेवर  देह  शरीर
सिंह  केशरी  शेर  मृगेन्द्र
                        सुरपति मघवा इन्द्र महेन्द्र
अमिय सुधा अमृत मधु सोम
                    नभ  अम्बर  आकाश  व्योम
बन्दर वानर मर्कट कीश
                      भगवन ईश्वर प्रभु जगदीश
दानव राक्षस दैत्य तमीचर
                       कमल कंज पंकज इन्दीवर
असि तलवार खडग करवाल
                     आम्र  आम  सहकार  रसाल
पुत्र तनय सुत बेटा पूत
                    कोयल कोकिल पिक परभूत
बेटी  पुत्री  सुता  आत्मजा
                      यमुना कालिन्दी व भानुजा
रक्त लहू शोणित अरु खून
                        पुष्प सुमन गुल फूल प्रसून
गिरि पर्वत या पहाड़ धराधर
                     वारिद बादल नीरद जलधर
बिजली चपला तड़ित दामिनी
                     रात  निशा  शर्वरी  यामिनी
भौंरा  मधुकर  षटपद  भृंग
                    खग पक्षी द्विज विहग विहंग
मित्र सखा सहचर या मीत
                        घी घृत अमृत या नवनीत
रक्तनयन  हारीत  कबूतर
                    चोर खनक मोषक रजनीचर
अम्बुधि नीरधि या रत्नाकर
                      सूरज  भानु  सूर्य  दिवाकर
सर तालाब सरोवर पुष्कर
                    
  

0 comments:

Post a Comment

We love hearing from our Readers! Please keep comments respectful and on-topic.