Follow Us ЁЯСЗ

Sticky

рддрдд्рд╕рдо рдФрд░ рддрдж्рднрд╡ рд╢рдм्рдж рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा,рдкрд╣рдЪाрдирдиे рдХे рдиिрдпрдо рдФрд░ рдЙрджрд╣ाрд░рдг - Tatsam Tadbhav

рддрдд्рд╕рдо рд╢рдм्рдж (Tatsam Shabd) : рддрдд्рд╕рдо рджो рд╢рдм्рджों рд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рдмрдиा рд╣ै – рддрдд +рд╕рдо , рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै рдЬ्рдпों рдХा рдд्рдпों। рдЬिрди рд╢рдм्рджों рдХो рд╕ंрд╕्рдХृрдд рд╕े рдмिрдиा...

UP TET/ CTET EXAM Realted Questions

рдк्рд░рд╢्‍рди 1- рдЬिрди рд╢рдм्рджों рдХे рдЕрди्рдд рдоें ‘рдЕ’ рдЖрддा рд╣ै, рдЙрди्рд╣ें рдХ्рдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕрдХाрд░ांрдд рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдк्рд░рд╢्‍рди 2- рд╣िрди्рджी рд╡рд░्рдг рдоाрд▓ा рдоें рдЕрдпोрдЧрд╡ाрд╣ рд╡рд░्рдг рдХौрди рд╕े рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕं , рдЕ: рд╡рд░्рдг рдЕрдпोрдЧрд╡ाрд╣ рд╡рд░्рдг рд╣ै । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 3- рд╣ंрд╕ рдоे рд▓рдЧा ( ं ) рдЪिрди्рд╣ рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕрдиुрд╕्рд╡ाрд░ 

рдк्рд░рд╢्‍рди 4- рдЪॉрдж рд╢рдм्рдж‍ рдоें рд▓рдЧा ( ँ ) рдЪिрди्рд╣ рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕрдиुрдиाрд╕िрдХ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 5- рднाрд╖ा рдХी рд╕рдмрд╕े рдЫोрдЯी рдЗрдХाрдИ рдХ्рдпा рд╣ै।
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╡рд░्рдг । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 6- рдЬिрди рд╢рдм्рджों рдоें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╡िрдХाрд░ рдпा рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдирд╣ी рд╣ोрддा, рдЙрд╕े рдХ्рдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рддрдд्рд╕рдо । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 7- рдХाрд░्рдп рдХे рд╣ोрдиे рдХा рдмोрдз рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓े рд╢рдм्рдж рдХो рдХ्рдпा् рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХ्рд░िрдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
@up_tet
рдк्рд░рд╢्‍рди 8- рднाрд╖ा рдХे рд╢ुрдж्рдз рд░ूрдк рдХा рдЬ्рдЮाрди рдХिрд╕рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╡्рдпाрдХрд░рдг рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। 

рдк्рд░рд╢्‍рди 9- рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдЬिрд╕ рд╢рдм्рдж рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдмрддाрддे рд╣ै, рдЙрд╕े рдХ्рдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╡िрд╢ेрд╖्рдпे । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 10- рд╣िрди्рджी рдоें рд▓िंрдЧ рдХा рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХिрд╕ рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕ंрдЬ्рдЮा рд╕े । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 11- рдХ्рд░िрдпा рдХा рдоूрд▓ рд░ूрдк рдХ्рдпा् рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдзाрддु । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 12- рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рдХे рд╕ाрде рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╡िрднрдХ्рддिрдпॉं рд╣ोрддी рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕ंрд╢्рд▓िрд╖्рдЯ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 13- рд╣िрди्рджी рдоें рдХाрд░рдХ рдЪिрди्рд╣ рдХिрддрдиे рд╣ोрддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - 8 рд╣ोрддे рд╣ै। 
рдЬрдмрдХि рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднाрд╖ा рдоें рдХाрд░рдХ рдЪिрди्рд╣ 7 рд╣ोрддे рд╣ै। 

рдк्рд░рд╢्‍рди 14- рд╕ंрдЬ्рдЮा рдХिрддрдиे рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕ंрдЬ्рдЮा 5 рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै। 
1. рд╡्рдпрд╡рдХ्рддि рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा 
2. рдЬाрддि рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा 
3. рднाрд╡ рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा 
4. рд╕рдоूрд╣ рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा 
5. рдж्рд╡рд╡्рдпा рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा 

рдк्рд░рд╢्‍рди 15- рд╡े рд╢рдм्рдж‍ рдЬो рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдХी рднी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдмрддрд▓ाрддे рд╣ै। рдЙрди्рд╣े рдХ्рдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдк्рд░рд╡िрд╢ेрд╖рдг । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 16- рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рд╡े рд╢рдм्рдж рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ै। рдЬो рд╕ंрдЬ्рдЮा рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдк्рд░рдпोрдЧ рдоे рд▓ाрдпे рдЬाрддे рд╣ै। 
рдЬैрд╕े – рдпрд╣ , рд╡рд╣ , рд╡े , рдЙрдирдХा , рдЗрдирдХा , рдЗрди्рд╣े рдЖрджि 

рдк्рд░рд╢्‍рди 17- рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рдХे рдХिрддрдиे рднेрдж рд╣ोрддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рдХे 6 рднेрдж рд╣ोрддे рд╣ै। 
1. рдкुрд░ूрд╖рд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 
2. рдиिрд╢्рдЪрд╡рдпрд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 
3. рдЕрдиिрд╢्рдЪाрдпрд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 
4. рдк्рд░рд╢्рдиाрд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 
5. рд╕ंрдмंрдзрд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 
6. рдиिрдЬрд╡ाрдЪрдХ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо 

рдк्рд░рд╢्‍рди 18- рдХ्рд░िрдпा рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЬिрд╕ рд╢рдм्рдж – рд╕े рдХिрд╕ी рдХाрдо рдХे рдХрд░рдиे рдпा рд╣ोрдиे рдХा рдмोрдз рд╣ो рдЙрд╕े рдХ्рд░िрдпा рдХрд╣рддे рд╣ै। 
рдЬैрд╕े – рдЦाрдиा , рд╣ँрд╕рдиा , рд░ोрдиा , рдмैрдардиा рдЖрджि 

рдк्рд░рд╢्‍рди 19- рдХ्рд░िрдпा рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдХिрддрдиे рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рдХ्рд░िрдпा 2 рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै।
1. рдЕрдХрд░्рдордХ рдХ्рд░िрдпा 
2. рд╕рдХрд░्рдордХ рдХ्рд░िрдпा 

рдк्рд░рд╢्‍рди 20- рдХाрд▓ рдХिрддрдиे рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोрддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХाрд▓ 3 рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोрддे рд╣ै। 
1. рд╡рд░्рддрдоाрди рдХाрд▓ 
2. рднूрддрдХाрд▓ 
3. рднрд╡िрд╖्рдп рдХाрд▓ 

рдк्рд░рд╢्‍рди 21- 'рд╢' рд╡्‍рдпंрдЬрди рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рд╕्‍рдеाрди рдХौрди рд╕ा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рддाрд▓ु । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 22- 'рд╡' рд╡рд░्рдг рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рд╕्‍рдеाрди рдХौрди рд╕ा рд╣ै । 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рджрди्‍рдд + рдУрд╖्‍рда । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 23- 'рдб.' рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рд╕्‍рдеाрди рдХ्‍рдпा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХрдг्‍рда । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 24- 'рдХ' рд╡рд░्рдг рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдХ्‍рдпा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХंрда्рдп । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 25- рд╡рд░्рдЧ рдХे рдж्рд╡िрддीрдп рд╡ рдЪрддुрд░्рде рд╡्‍рдпंрдЬрди рдХ्‍рдпा рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдорд╣ाрдк्рд░ाрдг । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 26- 'рдП' рдФрд░ 'рдР' рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рд╕्‍рдеाрди рд╣ै।
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХंрдарддाрд▓ु । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 27- 'рдШ' рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рд╕्‍рдеाрди рдХ्‍рдпा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХंрда । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 28- рд╡рд░्рдг рдХे рдк्рд░рдердо, рддृрддीрдп рд╡ рдкंрдЪрдо рд╡рд░्рдг рдХ्‍рдпा рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕрд▓्‍рдкрдк्рд░ाрдг । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 29- рдоाрдд्рд░ा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╣िрди्‍рджी рд╕्‍рд╡рд░ों рдХे рджो рднेрдж рдХौрди рд╕े рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╣рд╕्‍рд╡ рдФрд░ рджीрд░्рдШ । 
рдк्рд░рд╢्‍рди 30- рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рдХे рд╕ाрде рдк्рд░рдпुрдХ्‍рдд्‍ा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╡िрднрдХ्рддिрдпॉ рд╣ोрддी рд╣ै । 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рд╕ंрд╢्рд▓िрд╖्‍рдЯ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 31- 'рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХो рд╣िрди्‍рджी рдкрдв़ाрддे рд╣ै। рд╡ाрдХ्‍рдп рдоें рдХ्рд░िрдпा рдХे рдХिрд╕ рд░ूрдк рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ुрдЖ рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдж्рд╡िрдХрд░्рдордХ рдХ्рд░िрдпा । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 32- 'рдоुрдЭे' рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЙрдд्‍рддрдо рдкुрд░ूрд╖ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 33- рдоाрдирд╡ рд╢рдм्‍рдж рдХा рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдмрдиेрдЧा । 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдоाрдирд╡ीрдп । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 34- рдЪिрдбि़рдпा рдЖрдХाрд╢ рдоें рдЙрдб़ рд░рд╣ी рд╣ै। рдЙрд╕ рд╡ाрдХ्‍рдп рдоें рдЙрдб़ рд░рд╣ी рдХ्рд░िрдпा рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЕрдХрд░्рдордХ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 35- рдкрд╢ु рд╢рдм्‍рдж рдХा рд╡िрд╢ेрд╖рдг рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдкाрд╢рд╡िрдХ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 36- рдиेрдд्рд░ी рд╢рдм्‍рдж рдХा рдкुрд▓्рд▓िंрдЧ рд░ूрдк рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдиेрддा । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 37- рдЙрдд्‍рдХрд░्рд╖ рдХा рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдХ्‍рдпा рд╣ोрдЧा । 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЙрдд्‍рдХृрд╖्‍рдЯ । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 38- рдХाрдо рдХा рддрдд्‍рд╕рдо рд░ूрдк рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдХрд░्рдо । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 39- рджूрдз рдХा рддрдд्‍рд╕рдо рд░ूрдк рдХ्‍рдпा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рджुрдЧ्‍рдз । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 40- рдк рд╡рд░्рдЧ рдХा рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рдоुँрд╣ рдХे рдХिрд╕ рднाрдЧ рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдУрд╖्‍рда । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 41- рдЪ, рдЫ, рдЬ, рдЭ рд╡्‍рдпंрдЬрди рдХे рдЙрдЪ्‍рдЪाрд░рдг рдХो рдоुрдЦांрдЧो рдХे рд╡्‍рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХ्‍рдпा рдиाрдо рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рддाрд▓рд╡्‍рдп । 

рдк्рд░рд╢्‍рди 42- рдоुрдЭे рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╕рд░्рд╡рдиाрдо рд╣ै। 
рдЙрдд्‍рддрд░ - рдЙрдд्‍рддрдо рдкुрд░ूрд╖ рд╕рд░्рд╡рдиाрдо ।

рдкाрдгिрдиि - рд╡्рдпाрдХрд░рдг рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди рдХी рд╡िрдзि ।।

рд╡्рдпाрдХрд░рдг - рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХो рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рдЕрд▓्рдкрдХाрд▓ рдоे рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╡िрдзि рдпрд╣ рд╣ै рдХि рд╕рдЬ्рдЮाрдУं, рдк्рд░рдд्рдпाрд╣ाрд░ो рддрдеा рдЕрди्рдп рдкूрд░्рд╡ोрд▓िрдЦिрдд рд╕ाрдзрдиो рдХा рд╕рдо्рдпрдХ् рдЬ्рдЮाрди рдХрд░ рд▓े । рдк्рд░рдердорддः рд╕рдЬ्рдЮां рдк्рд░рднृрддि рдХा рд╕ाрдзाрд░рдг рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдЗрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдк्рд░рдд्рдпрдп рдЬुрдбрддे рд╣ैं рдФрд░ рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рджूрд╕рд░े рд╕ूрдд्рд░ рдоे рдЕрдиुрд╡ृрдд्рддि рдХी рдЬाрддी рд╣ै, рдЗрд╕े рд╕рдордЭрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдк्рд░рдд्рдпрдп рд▓рдЧрдиे рдХी рд╡िрдзि рдиीрдЪे рджी рдЬाрддी рд╣ै । 

( рез ) рдк्рд░рдд्рдпрдп рдоे рдкрд╣рд▓े рдпрд╣ рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдХिрддрдиा рдк्рд░рд╢ рдЬुрдбрдиे рдХे рдЙрдкрдпोрдЧ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै , рдЬैрд╕े рдг्рдпрдд् рдк्рд░рдд्рдпрдп рдоें рдЪुрдЯू рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рдЖрджि рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рдг् рддрдеा рд╣рд▓рди्рдд्рдпрдо् рд╕ूрдд्рд░ рд╕े рдд् рд▓ुрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं । рдХेрд╡рд▓ рдп рднрд░ рдмрдЪ рд░рд╣рддा рд╣ै । 

( реи ) рдкुрди: рдпрд╣ рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдЗрд╕ рдк्рд░рдд्рдпрдп рдХो рдкрд╣рд▓े рдЬुрдбрдиा рд╣ै рдпा рдкीрдЫे рдпा рдмीрдЪ рдоे । рдЗрд╕ рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдПрдХ рд╣ी рдиिрдпрдо рд╣ै рдк्рд░рдд्рдпрдп ( рей । рез । рез ) рдкрд░рд╢्рдЪ ( рей । рез । реи ) рдЕрд░्рдеाрдд् рдк्рд░рдд्рдпрдп рд╕рджा рдмाрдж рдоें рд╣ी рдЬुрдбрддे рд╣ै ( рдХेрд╡рд▓ рддрдж्рдзिрдд рдХा рдПрдХ рдк्рд░рдд्рдпрдп рдмрд╣ुрдЪ рдРрд╕ा рд╣ै рдЬो рдИрд╖рджрд╕рдоाрдк्рддि рдЕрд░्рде рдоे рд╢рдм्рдж рдХे рдкрд╣рд▓े рдЬुрдбрддा рд╣ै , рдЬैрд╕े рдмрд╣ुрддृрдг рдЖрджि ) ।

( рей ) рдлिрд░ рдпрд╣ рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдЬिрд╕рдоे рдк्рд░рдд्рдпрдп рдХो рдЬुрдбрдиा рд╣ै , рдЙрд╕рдоे рдЕрдиुрдмрди्рдзो рдХे рдХाрд░рдг рдХिрд╕ рд╡िрдХाрд░ рдХा рд╣ोрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै , рдЬैрд╕े рдЕрдЪो рдг्рдгिрддि ( рен । реи । резрезрел ) рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬिрдд् , рддрдеा рдгिрдд् рдк्рд░рдд्рдпрдп рдмाрдж рдоें рд░рд╣рдиे рдкрд░ рдкूрд░्рд╡ рдоे рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рдЕрдЬрди्рдд рдЕрдЩ्рдЧ рдХे рд╕्рд╡рд░ рдХी рд╡ृрдж्рдзि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै । рдЗрд╕ рд╕ूрдд्рд░ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ ' рд╣ृ ' рдХे рдЖрдЧे ‘ рдг्рдпрдд् ' рдЖрдиे рдкрд░ ' рд╣ृ ' рдХे рдЛ рдоें рд╡ृрдж्рдзि рд╣ोрдХрд░ ' рдкाрд░् ' рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । 

( рек ) рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоे, рдЕрд░्рде рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ рд╣ेрддु рд╕े рдк्рд░рдд्рдпрдп рд▓рдЧा рд╣ै рдЗрд╕े рд╕рдордЭрдиा рдЪाрд╣िрдП । рдХृрджрди्рдд рддрдеा рддрдж्рдзिрдд рдк्рд░рдХрд░рдгो рдоे рдЗрд╕рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрд╡ेрдЪрди рдХिрдпा рдЬाрдпрдЧा। рдЗрди рд╕рдм рдмाрддो рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдпрджि рдХोрдИ рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░े рддो рдЕрд▓्рдкрдХाрд▓ рдоें рд╣ी рд╕ाрдзाрд░рдг рдХोрдЯि рдХा рд╡्рдпुрдд्рдкрди्рди рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।


Hindi Previous Year Question

1. рдмुреЭाрдкा рднी рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЕрднिрд╢ाрдк рд╣ै- рдЗрд╕ рд╡ाрдХ्рдп рдмुреЭाрдкा рдХौрди - рд╕ी рд╕ंрдЬ्рдЮा рд╣ै ?
A. рднाрд╡рд╡ाрдЪрдХ
B. рд╡्рдпрдХ्рддिрд╡ाрдЪрдХ
C. рдЬाрддिрд╡ाрдЪрдХ
D. рдЗрдирдоे рд╕े рдХोрдИ рдирд╣ीं
Ans ➺ A

2. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╢рдм्рджों рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рд╕ंрдЬ्рдЮा рд╣ै ?
A. рдХ्рд░ोрдз
B. рдХ्рд░ोрдзिрдд
C. рдХ्рд░ुрдж्рдз
D. рдХ्рд░ोрдзी
Ans ➺ A

3. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рдЖंрд╕ू рдХा рдмрд╣ुрд╡рдЪрди рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ?
A. рдЖँрд╕ूрдП
B. рдЖँрд╕ुрдУं
C. рдЖँрд╕ू
D. рдЗрдирдоे рд╕े рдХोрдИ рдирд╣ीं
Ans ➺ B

4. рдиिрдо्рди рд╢рдм्рджों рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рдПрдХ рд╢рдм्рдж рдкुрд▓िंрдЧ рд╣ै ?
A. рдЬреЬрддा
B. рджрдпा
C. рдмुреЭाрдкा
D. рдШрдЯрдиा
Ans ➺ C

5. рд╣े рдк्рд░рднो ! рдоेрд░ी рдЗрдЪ्рдЫा рдкूрд░्рдг рдХрд░ो। рдЗрд╕ рд╡ाрдХ्рдп рдоें рдХाрд░рдХ рдХे рд╕рд╣ी рднेрдж рдХो рдЪुрдиिрдП ?
A. рдЕрдкाрджाрди рдХाрд░рдХ
B. рд╕ंрдмंрдз рдХाрд░рдХ
C. рдЕрдзिрдХрд░рдг рдХाрд░рдХ
D. рд╕рдо्рдмोрдзрди рдХाрд░рдХ
Ans ➺ D

6. рднाрд╡рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╣ै ? 
A. рд▓реЬрдХрдкрди
B. рд▓реЬрдХाрдИрдкрди
C. рд▓реЬрдХाрдИ
D. рд▓реЬрдХाрдкрди
Ans ➺ A

7. рд╕рдЪ्рдЪрд░िрдд्рд░ рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХिрд╕ рдоूрд▓ рд╢рдм्рдж рд╕े рдмрдиा рд╣ै ?
A. рд╕рдЪ्рдЪрд░िрдд्рд░
B. рдЪрд░िрдд्рд░
C. рд╕рддрдЪрд░िрдд्рд░
D. рдЪрд░िрдд्рд░рддा
Ans ➺ B

8. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рдмрд╣ुрд╡рдЪрди рд╣ै ?
A. рдк्рд░ाрдг
B. рд▓реЬрдХा
C. рдХिрддाрдм
D. рдоाрддा
Ans ➺ A

9. рдиिрдо्рди рдоें рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рдкुрд▓्рд▓िंрдЧ рд╣ै ?
A. рд╕ुрди्рджрд░рддा
B. рдоुрд░्рдЦрддा
C. рдиिрдж्рд░ा
D. рдХрдкрдЯ
Ans ➺ D

10. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рдЧीрджреЬ рдХा рд╕्рдд्рд░ीрд▓िंрдЧ рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ?
A. рдЧीрджрдбрдиी
B. рдЧीрджрдбी
C. рдЧिрджрдбीрдпा
D. рдЧीрджрдбीрди
Ans ➺ B

11. рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХिрд╕ рд╡ाрдХ्рдп рдоें рдЕрдкाрджाрди рдХाрд░рдХ рд╣ै ?
A. рдоोрд╣рди рд╕े рдЕрдм рд╕рд╣ा рдирд╣ीं рдЬाрддा
B. рд╣िрдоाрд▓рдп рд╕े рдЧंрдЧा рдиिрдХрд▓рддी рд╣ै
C. рдЪाрдХू рд╕े рдлрд▓ рдХाрдЯो
D. рд░ाрдо рдиे рд░ाрд╡рдг рдХो рддीрд░ рд╕े рдоाрд░ा
Ans ➺ B

12. рд╣िंрджी рдоें рд╢рдм्рджों рдХा рд▓िंрдЧ рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХिрд╕рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╣ोрддा рд╣ै ?
A. рд╕рд░्рд╡рдиाрдо
B. рдХ्рд░िрдпा
C. рдк्рд░рдд्рдпрдп
D. рд╕ंрдЬ्рдЮा
Ans ➺ D

13. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рднाрд╡рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рдХौрди - рд╕ी рд╣ै ?
A. рд╡ीрд░
B. рдордиुрд╖्рдп
C. рдЧुрд░ु
D. рд╢рдд्рд░ुрддा
Ans ➺ D

14. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╢рдм्рджों рдоें рд╕े рд╕्рдд्рд░ीрд▓िंрдЧ рд╢рдм्рджों рдХा рдЪрдпрди рдХीрдЬिрдпे ?
A. рдЕрдз्рдпाрдп
B. рд╕्рд╡рджेрд╢
C. рд╕्рдеाрдкрдиा
D. рдЕрдкрд░ाрдз
Ans ➺ C

15. рдЕрд░्рде рдХे рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рд╕ंрдЬ्рдЮा рдХे рдХिрддрдиे рдк्рд░рдХाрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं ?
A. 4
B. 5
C. 6
D. 7
Ans ➺ B

16. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рд╡्рдпрдХ्рддिрд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рд╣ै ?
A. рдЖрдо
B. рдкрд╣ाреЬ
C. рдЧाрдп
D. рдпрдоुрдиा
Ans ➺ D

17. рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рдЬाрддिрд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рдирд╣ीं рд╣ै ?
A. рдмाрд▓рдХ
B. рд╕ुंрджрд░
C. рдордиुрд╖्рдп
D. рдЬрд╡ाрди
Ans ➺ B

18. рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рднाрд╡рд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рдирд╣ीं рд╣ै ?
A. рдЪрддुрд░ाрдИ
B. рд▓реЬाрдИ
C. рдЙрддрд░ाрдИ
D. рдоिрдаाрдИ
Ans ➺ D

19. рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рдЬाрддिрд╡ाрдЪрдХ рд╕ंрдЬ्рдЮा рд╣ै ?
A. рд╕ेрдиा
B. рд╢्рдпाрдо
C. рджु:рдЦ
D. рд▓реЬрдХा
Ans ➺ D

20. рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХौрди - рд╕ा рд╢рдм्рдж рд╕्рдд्рд░ीрд▓िंрдЧ рд╣ै ?
A. рд╕ूрдЪीрдкрдд्рд░
B. рд╕िрдпाрд░
C. рдкрд░िрд╖рдж
D. рд╕рд╣ाрд░ा
Ans ➺ C

рд╢िрдЦाрдзाрд░рдг рд╕ंрдХ्рд╖िрдд्рдк्рдд рд╡िрдзि ।।

рдпрджि рд╕ंрднрд╡ рд╣ो рддो рдХिрд╕ी рдкुрдг्рдпрд╕्рдерд▓-рддीрд░्рдерд╕्рдерд▓ (рдЧंрдЧा/рдирд░्рдорджा рдЖрджि рдкрд╡िрдд्рд░ рдирджिрдпों рдХे рддрдЯ рдкрд░ рдЬाрд╡ें) 
рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рддीрд░्рдерджेрд╡рддाрдУं рдХो рдирдорд╕्рдХाрд░ рдХрд░ें।
рд╡рд╣ाँ рд╕्рдиाрди рдХрд░ें।
рд╢िрдЦा рд╣ेрддु рдоुрдг्рдбрди рдХрд░рд╡ाрдиे рд╕े рдкूрд░्рд╡ рджाрд╣िрдиे рд╣ाрде рдХो рдорд╕्рддрдХ рдкрд░ рд░рдЦрдХрд░ рдмोрд▓ें-
"рдЖрдд्рдордиः рд╢ुрдж्рдзिрдХाрдоोрд╣ं рдкिрддृрдгां рддृрдк्рддिрд╣ेрддрд╡े। 
рд╡рдкрдиं рдХाрд░рдпिрд╖्рдпाрдоि рддीрд░्рдеेрд╣ं рддрд╡ рдЬाрд╣्рдирд╡ि/рдирд░्рдорджा।।"
рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд рдоुрдг्рдбрди рдХрд░рд╡ाрдПँ рдФрд░ рдЧौрдоाрддा рдХे рдЦुрд░ рдЬिрддрдиी рдоोрдЯी рд╢िрдЦा рд░рдЦें। (рд╢िрдЦा рд░рдЦрддे рд╕рдордп рд╢िрдЦा рдХा рдЭुрдХाрд╡ рджाрд╣िрдиे рдХाрди рдХी рдУрд░ рд░рдЦें)

General Science One Liner Questions with Answers

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдкैрд▓ाрдЧ्рд░ा (Pellagra) рд░ोрдЧ рдХिрд╕рдХी рдХрдоी рдХे рдХाрд░рдг рд╣ोрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдиिрдпाрд╕िрди (рд╡िрдЯाрдоिрди B-3) рдХी рдХрдоी рдХे рдХाрд░рдг

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдЪрди्‍рдж्рд░рдоा рдХे рддрд▓ рд╕े рдЖрдХाрд╢ рдХा рдХाрд▓ा рджिрдЦрдиा рдХिрд╕ рдХाрд░рдг рд╣ोрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдк्рд░рдХाрд╢ рдХा рдк्рд░рдХीрд░्рдгрди

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдЦрд╕рд░ा (Measles) рд╣ोрдиे рдХा рдХाрд░рдХ рдХ्‍рдпा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░–рд╡ाрдпрд░рд╕ (Virus)

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╕ाрдоाрди्‍рдп рд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рд╣ृрджрдп рд╕े рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд░рдХ्‍рдд рдХा рдХिрддрдиा рдк्рд░рддिрд╢рдд рднाрдЧ рдЧुрд░्рджे рдХो рдоिрд▓рддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░–24%

рдк्рд░рд╢्‍рди – рддाрд░ा рдмрдирдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्‍рдн рдХिрди рдЧैрд╕ों рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдЬрди рд╡ рд╣ीрд▓िрдпрдо рд╕े

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдХृрдд्рд░िрдо рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдоें рдКрд░्рдЬा рдХा рд╕्рд░ोрдд рдХ्‍рдпा рд╣ोрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╕ौрд░ рдмैрдЯрд░ी

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдЖрдХाрд╢ рдХा рд╕рдмрд╕े рдЪрдордХीрд▓ा рд╕िрддाрд░ा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╕ाрдЗрд░рд╕

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдСрдХ्‍рд╕ीрдХрд░рдг рдХी рдХ्рд░िрдпा рдоें рдЗрд▓ेрдХ्‍рдЯ्рд░ाрдиों рдоें рдХ्‍рдпा рд╣ोрддा рд╣ै рд▓ाрдн рдпा рд╣ाрдиि? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╣ाрдиि

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдиोрдмрд▓ рдЧैрд╕ें рдХिрд╕ рдЕрди्‍рдп рдкрд░рдоाрдгु рд╕े рдХ्рд░िрдпा рдХ्‍рдпों рдирд╣ीं рдХрд░рддी? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдХ्‍рдпोंрдХि рдЗрдирдХी рдмाрд╣рд░ी рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдЖрда рдЗрд▓ेрдХ्‍рдЯ्рд░ॉрди рд╣ोрддे рд╣ैं।

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдкाрдиी рдоें рд╕ाрдмुрди рдШोрд▓рдиे рд╕े рдкृрд╖्‍рда рддрдиाрд╡ рдкрд░ рдХ्‍рдпा рдк्рд░рднाрд╡ рдкрдб़рддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░–рдкृрд╖्‍рда рддрдиाрд╡ рдХрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдлрд▓ों рдХो рдкрдХाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ рдЧैрд╕ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдПрдеिрд▓ीрди (Ethylene)

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдлрд▓ों рдХा рдЕрдз्‍рдпрдпрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░– рдкोрдоोрд▓ॉрдЬी (Pomology) рдоें

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд░рдХ्‍рдд рдХोрд╖ рдоें рд░рдХ्‍рдд рдХिрд╕ рд░рд╕ाрдпрди рдХे рд╕ाрде рдоिрд▓ाрдХрд░ рд░рдЦा рдЬाрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╕ोрдбिрдпрдо рдиाрдЗрдЯ्рд░ेрдЯ рд╡ рдбेрдХ्‍рд╕рдЯ्рд░ेрдЯ рдХे рд╕ाрде

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рдз्рд░ुрд╡рдг рдХी рдШрдЯрдиा рдХ्‍рдпा рд╕िрдж्рдз рдХрд░рддी рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рддрд░ंрдЧें рдЕрдиुрдк्рд░рд╕्‍рде рддрд░ंрдЧें (TranverseWaves) рд╣ोрддी рд╣ै।

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╡рд░्рд╖ рдоें рд╣ोрддे рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░–9.46X 1012рдХिрдоी

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдлोрдЯोрдЧ्рд░ाрдлी рдоें рдк्рд░рдпोрдЧрдХिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ाрдЗрдкो рд╡िрд▓рдпрди рдХा рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рдиाрдо рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рд╕ोрдбिрдпрдо рдеाрдпोрд╕рд▓्‍рдлेрдЯ

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╣ुрдХ рдХा рдиिрдпрдо рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХी рдХिрд╕ рд╢ाрдЦा рд╕े рд╕ंрдмрди्рдзिрдд рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рднौрддिрдХ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╕े

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдбाрдк्‍рд▓рд░ рдк्рд░рднाрд╡ рдХिрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд╕рдо्‍рдмрди्рдзिрдд рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдз्‍рд╡рдиि рддрдеा рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕े

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдоेंрдбрд▓ рдХा рдиिрдпрдо рд╕рдо्‍рдмрди्рдзिрдд рд╣ैं? рдЙрдд्‍рддрд░ – рдЕрдиुрд╡ांрд╢िрдХрддा рд╕े

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╕्‍рдЯीрд▓ рдкрд░ рдЬिрди्‍рдХ рдХी рдкрд░рдд рдЪрдвाрдиे рдХो рдХ्‍рдпा рдХрд╣рддे рд╣ैं? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдЧेрд▓्‍рд╡ेрдиाрдЗрдЬेрд╢рди

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдпांрдд्рд░िрдХ рдКрд░्рдЬा рдХो рд╡िрдж्рдпुрдд рдКрд░्рдЬा рдоें рдмрджрд▓рдиे рд╡ाрд▓ा рдпंрдд्рд░ рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдбाрдпрдирдоो

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╕ूрдХ्рд╖्‍рдо рдХрдгों рдХी рдХिрд╕ी рдж्рд░рд╡ рдпा рдЧैрд╕ рдоें рджिрд╢ाрд╣ीрди рд╕्‍рд╡рдЪ्‍рдЫрди्‍рдж рдЧрддि рдХो рдХрд╣рддे рд╣ैं? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдм्рд░ाрдЙрдиिрдпрди рдоूрд╡рдоेंрдЯ

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХी рд╢ाрдЦा рдлोрдЯोрд╕ोрдиिрдХ्‍рд╕ рд╕े рдХिрд╕рдХा рдЕрдз्‍рдпрдпрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдкौрдзों рдкрд░ рдз्‍рд╡рдиि рдХा рдк्рд░рднाрд╡  

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдХ्рд░ेрд╕्‍рдХोрдЧ्рд░ाрдл рдпंрдд्рд░ рд╕े рдХ्‍рдпा рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै? 
рдЙрдд्‍рддрд░ – рдкौрдзों рдХे рдмрдв़рдиे рдХी рджрд░

рдк्рд░рд╢्‍рди – рдк्рд░ोрдЯीрди рдХिрдирд╕े рдоिрд▓рдХрд░ рдмрдиे рд╣ैं? 
рдЙрдд्‍рддрд░– рдПрдоिрдиो рдЕрдо्‍рд▓ों рд╕े

рдк्рд░рд╢्‍рди – рд╡िрдЯाрдоिрди C рдЕрдо्‍рд▓ीрдп рд╣ै рдпा рдХ्рд╖ाрд░ीрдп? рдЙрдд्‍рддрд░ – рдЕрдо्‍рд▓ीрдп

●▬▬▬▬▬⚜۩۞۩⚜▬▬▬▬●

      ЁЯЪ╕ Share & Support Us ЁЯЪ╕

Some Basic Quick Phrases of Sanskrit

рдирдоो рдирдоः ЁЯСП

рд╣рд░ि:реР               -           рд░ाрдорд░ाрдо  (hello)

рдирдорд╕्рдХाрд░ः          -           рдирдорд╕्рдХाрд░  (hi, hello)

рд╕ुрдк्рд░рднाрддрдо्           -           рд╕ुрдк्рд░рднाрдд  (good morning)

рдкुрдирд░्рдоिрд▓ाрдоः        -           рдлिрд░ рдоिрд▓ेंрдЧे  (see you)

рд╢ुрднрд░ाрдд्рд░ि:            -           рд╢ुрднрд░ाрдд्рд░ी (good night)

рд╢्рд░ीрдоाрди्               -            рд╢्рд░ीрдоाрди्   (Mr)

рдХ्рд╖рдо्рдпрддाрдо्           -           рдХ्рд╖рдоा рдХीрдЬिрдпे (pardon)

рдЪिрди्рддा рдоाрд╕्рддु      -          рдЪिंрддा рдирд╣ीं (don't worry)

рдзрди्рдпрд╡ाрджः          -          рдЖрднाрд░ (thanks)

рд╕्рд╡ाрдЧрддрдо्            -           рд╕्рд╡ाрдЧрдд рд╣ो (welcome)

рдЙрдд्рддрдоं                -          рдЙрдд्рддрдо (nice/great)

рдЖрдЧрдЪ्рдЫрддु           -          рдЖрдЗрдпे (come)

рдЙрдкрд╡िрд╢рддु            -           рдмैрдаीрдпे (sit)

рдЕрдкि рдХुрд╢рд▓рдо्      -           (рд╕рдм) рдХुрд╢рд▓ рд╣ै ? (everyone fine?)

рд╕рд░्рд╡ं рдХुрд╢рд▓рдо्       -            рд╕рдм рдХुрд╢рд▓ рд╣ै (everyone fine)

рдХ: рд╡िрд╢ेрд╖:?        -            рдХ्рдпा рд╡िрд╢ेрд╖ ? (something special)

рдХрдердпрддु              -            рдХрд╣िрдпे (tell)

рдЪिрд░ाрдд् рдЖрдЧрдордирдо्     -      рдмрд╣ोрдд рджिрдиों рдмाрдж рдЖрдпे (came after long time)

рдкुрдиः рдЖрдЧрдЪ्рдЫрддु         -      рдлिрд░ рдЖрдиा (come again)

рдЕрд╕्рддु, рдирдорд╕्рдХाрд░ः      -      рдаीрдХ рд╣ै ,рдирдорд╕्рдХाрд░ (ok, namaskar)

рдЬाрдиाрдоि рднो: !           -      рдкрддा рд╣ै рд░े ! (i know that !)

рдоा рд╡िрд╕्рдорд░рддु             -      рднूрд▓рдиा рдордд  (do not forget)

рдХрдердо् рдЕрд╕्рддि?          -       рдХैрд╕े рд╣ो ? (how are you)

рд╕рд░्рд╡рдеा рдоाрд╕्рддु            -       рдмिрд▓рдХुрд▓ рдирд╣ीं (nowise)

рднрд╡рддु                       -       рдаीрдХ рд╣ै (ok)

рддрдеाрдкि..                   -       рдлिрд░ рднी (still)

рд╕्рдорд░рддि рдЦрд▓ु?           -       рдз्рдпाрди рдоें рд╣ै рдиा ? (remember ?)

рдоौрдирдоेрд╡ рдЙрдЪिрддрдо्      -       рдЪुрдк рд░рд╣рдиाрд╣ी рдаीрдХ (better to be silent)

рдпрдеेрд╖्рдЯрдо् рдЕрд╕्рддि        -       рднрд░рдкूрд░ рд╣ै (there is enough)

рднीрддि: рдоाрд╕्рддु            -       рдШрдмрд░ाрдЗрдП рдордд (do not panic)

рдЕрдЧ्рд░े рдЧрдЪ्рдЫрддु             -       рдЖрдЧे рдЬाрдЗрдП (go ahead)

рд╕рдоाрдк्рддрдо्                -        рд╕рдоाрдк्рдд (end)

рддрджрдирди्рддрд░рдо्              -       рдмाрдж рдоें (after that/this)

Sс┤Ьс┤Шс┤З╩А╥Ус┤Аsс┤Ы O╔┤с┤З L╔к╔┤с┤З╩А

(1)"рдиीрд╣ाрд░"рдХी рднूрдоिрдХा рдХिрд╕рдиे рд▓िрдЦी рдФрд░ рдЗрд╕рдоें рдХुрд▓ рдХिрддрдиी рдХрд╡िрддाрдПं рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:----рд╣рд░िрдФрдз рдЬी рдиे рд▓िрдЦी 1924 рд╕े 1928 рдХे рдордз्рдп рд▓िрдЦे 40 рдХрд╡िрддाрдУं рдХे рдЖंрджрд░ 47 рдЧीрдд рд╣ै ।

(2)"рдиीрд░рдЬा" рдоें рдХुрд▓ рдХिрддрдиे рдЧीрдд рд╣ै?
рдЙрддрд░:---58 рдЧीрдд
(3)'рд╕ांрдз्рдпрдЧीрдд' рдоें рдХुрд▓ рдХिрддрдиे рдЧीрдд рд╣ै?
рдЙрддрд░:---45рдЧीрдд

(4)рдорд╣ाрджेрд╡ी рдХी рдХिрд╕ рд░рдЪрдиा рдкрд░ рдмाрд░рд╣ рд╕ौ рд░ूрдкрдпे рдХा рдоंрдЧрд▓ाрдк्рд░рд╕ाрдж рдкाрд░िрддोрд╖िрдХ рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоिрд▓ा рдеा?рдФрд░ рдЗрд╕рдоें рдХुрд▓ рдХिрддрдиे рдЪिрдд्рд░ рд╕ंрдХрд▓िрдд рд╣ै?
рдЙрддрд░:----рдпाрдоा рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдкрд░ рд╕рди 1944 рдоें 185 рдЧीрдд рд╣ै!

(5)'рд╕्рд╡ाрдиुрднूрддिрдоूрд▓рдХ рдХрд░ुрдгा рдХा рдоाрд░्рдоिрдХ рдХрд╡ि' рдХिрд╕े рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै?
рдЙрддрд░:--- рдЬрдиाрд░्рджрди рдк्рд░рд╕ाрдж рдЭा рдж्рд╡िрдЬ рдХो рд▓рдХ्рд╖्рдоीрдиाрд░ाрдпрдг рд╕ुрдзांрд╢ु рдиे рдХрд╣ा

(6)рд░ाрдордХुрдоाрд░ рд╡рд░्рдоा рдХो "рдЪिрдд्рд░рд░ेрдЦा" рдХाрд╡्рдпрд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдкрд░ рдХौрди рд╕ा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдоिрд▓ा рдеा?
рдЙрддрд░:---рджेрд╡
(7)рдбा рдирдЧेрди्рдж्рд░ рдХे рдк्рд░рдердо рдФрд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдХाрд╡्рдп рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдХा рдХ्рдпा рдиाрдо рд╣ै?
рдЙрддрд░:---рд╡рдирдмाрд▓ा, рдЫंрджрдордпी

(8)рд░ाрдордирд░ेрд╢ рдд्рд░िрдкाрдаी рдиे рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХी рддुрд▓рдиा рдЕрдХрдмрд░ рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрджी рд╕े рдХी рдеी?
рдЙрддрд░:--- рдмेрдврдм рдмрдиाрд░рд╕ी рдХी рддुрд▓рдиा

(9)рдЕрдпोрдз्рдпा рд╕िंрд╣ рдЙрдкाрдз्рдпाрдп 'рд╣рд░िрдФрдз' рдХी рдХिрд╕ рд░рдЪрдиा рдХो "рд╣рд░िрдФрдз рдХा рдмुрдврднрд╕" рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै?
рдЙрддрд░:--- рд░рд╕ рдХрд▓рд╢ (рд╡ैंрдХрдЯेрд╢ рдиाрд░ाрдпрдг рддिрд╡ाрд░ी рдиे рдЗрд╕ рд╡िрд╖рдпрдХ рд╕рд░рд╕्рд╡рддी рдоें рдЖрд▓ेрдЦ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рд╡ाрдпे)

(10)рд░ाрдордЪंрдж्рд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рд░рдЪिрдд "рдмुрдж्рдзрдЪрд░िрдд" (рдпрд╣ рдПрдбрд╡िрди рдЖрд░्рдиाрд▓्рдб рдХी рдХृрддि 'рд▓ाрдЗрдЯ рдЖрд╡ рдПрд╢िрдпा' рдХा рдм्рд░рдЬрднाрд╖ा рдоें рдкрдж्рдпाрдд्рдордХ рдЕрдиुрд╡ाрдж рд╣ै)рдоें рдХुрд▓ рдХिрддрдиे рд╕рд░्рдЧ рд╣ै?
рдЙрддрд░:---- 8 рд╕рд░्рдЧ
═══════════════

рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╕्рдкेрд╢рд▓ рддрде्рдп ।।

1.рд░ांрдЧेрдп рд░ाрдШрд╡ рдиे рдЕрдкрдиे рдХिрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╕िंрдзु рдШाрдЯी рдХी рднूрдоि рдоें рдЖрдП рдмрджрд▓ाрд╡ рдХा рдЪिрдд्рд░рдг рдХिрдпा рд╣ै----- рдоुрд░्рджों рдХा рдЯीрд▓ा

2. рдХिрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕рдХाрд░ рдиे рдмुंрджेрд▓рдЦंрдб рдХी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдХो рдЖрдзाрд░ рдмрдиाрдХрд░ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦे--- рд╡ृंрджाрд╡рдирд▓ाрд▓ рд╡рд░्рдоा

3. рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдХृрдд рдХौрди рд╕ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рджेрд╢ рдоें рдЗрдорд░рдЬेंрд╕ी рдХे рджुрдЦрдж рдФрд░ рднрдпाрд╡рд╣ рджौрд░ рдкрд░ рдХेंрдж्рд░िрдд рд╣ै--- рдХрдЯрд░ा рдмी рдЖрд░рдЬ़ू

4. рдкрдд्рд░ाрдд्рдордХ рд╢ैрд▓ी рдоें рд▓िрдЦा рдЧрдпा рд╣िंрджी рдХा рдкрд╣рд▓ा рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै-- рдЪंрдж рд╣рд╕ीрдиों рдХे рдЦрддूрдд

5. рдирдЯो рдХी рдЬिंрджрдЧी рдХो рдЙрдЬाрдЧрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд░ांрдЧेрдп рд░ाрдШрд╡ рдХा рдЖंрдЪрд▓िрдХ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै ---рдХрдм рддрдХ рдкुрдХाрд░ूं

6. рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╣рдЬाрд░ी рдк्рд░рд╕ाрдж рдж्рд╡िрд╡ेрджी рдиे рд╣िंрджी рдХा рдк्рд░рдердо рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХिрд╕े рдоाрдиा рд╣ै---- рднाрд░рддेंрджु рдХे 'рдкूрд░्рдг рдк्рд░рдХाрд╢ рдФрд░ рдЪंрдж्рд░ рдк्рд░рднा' рдХो

7. рд░ाрд╣ी рдоाрд╕ूрдо рд░рдЬा рдХृрдд рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдЖрдзा рдЧांрд╡ рдоें рдЧाрдЬीрдкुрд░ рдЬिрд▓े рдХे рдХिрд╕ рдЧांрд╡ рдХे рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХी рдХрдеा рд╣ै--- рдЧंрдЧोрд▓ी рдЧाँрд╡

8. 'рдЕрдиाрдорджाрд╕ рдХा рдкोрдеा' рдХिрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХी рдХрдеा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै--- рдЫांрджोрдЧ्рдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж

9. рднीрд╖्рдо рд╕ाрд╣рдиी рдХृрдд рддрдорд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рд╣ै---- рд╡िрднाрдЬрди рдХे рд╕рдордп рд╕ांрдк्рд░рджाрдпिрдХ рджंрдЧों рдХो рд▓ेрдХрд░ рд▓िрдЦा рдЧрдпा рдЙрдкрди्рдпाрд╕

10.. рдЬाрд▓рдкा рдФрд░ рд░рддрди рдк्рд░ेрдордЪрди्рдж рдХृрдд рдХिрд╕ рдЙрдкрди्рдпाрд╕ рдХे рдкाрдд्рд░ рд╣ै-- рдЧрдмрди
▰▱▰▱▰▱▰▱▰▱▰▱▰▱▰▱

рд╣िंрджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рд╡рд╕्рддुрдиिрд╖्рда рдк्рд░рд╢्рди ।।

।1. ‘рднाрд╖ा -рднूрд╖рдг’ рдХे рд░рдЪрдпिрддा рдХौрди рд╣ैं –
рдЕ рджेрд╡।                      рдм  рдЧ्рд╡ाрд▓।
рд╕ рдЬрд╕рд╡ंрдд   ✔          рдж рдорддिрд░ाрдо

2 “рдЕрдоिрдп рд╣рд▓ाрд╣рд▓  рд░рд╕ рднрд░े рд╕्рд╡ाрдо рд╕्рд╡ेрдд рд░рддрдиाрд░” рдпрд╣ рдкंрдХ्рддि рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХी рд╣ैं
рдЕ рдмिрд╣ाрд░ी                  рдм  рд░рд╕рд▓ीрди  ✔
рд╕ рдорддिрд░ाрдо                 рдж рдкрджрдоाрдХрд░

3 рдХौрдирд╕ा рдЧ्рд░рди्рде рдХрд╡ि рднूрд╖рдг рд░рдЪिрдд рдирд╣ीं рд╣ै?
рдЕ рдЫрдд्рд░ рдк्рд░рдХाрд╢ ✔             рдм  рдЫрдд्рд░рд╕ाрд▓
рд╕ рд╢िрд╡ा рдмाрд╡рдиी                  рдж  рд╢िрд╡рд░ाрдЬ рднूрд╖рди

4 рдЫрдд्рд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдХिрд╕ рдХी рд░рдЪрдиा рд╣ै
рдЕ рдЧ्рд╡ाрд▓                         рдм рд╕ेрдиाрдкрддि
рд╕  рд▓ाрд▓ рдХрд╡ि ✔           рдж рдкрджрдоाрдХрд░

-5 ‘рдлीрдХो рдкै рдиीрдХो рд▓рдЧै ,рдХрд╣िрдпे рд╕рдордп рдмिрдЪाрд░ि ‘ рдкंрдХ्рддि рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХी рд╣ै
рдЕ рд╡ृрди्рдж рдХрд╡ि  ✔           рдм рдЧ्рд╡ाрд▓
рд╕ рдмिрд╣ाрд░ी                      рдж рдЖрд▓рдо

6 “рдЬрди्рдо рдЧ्рд╡ाрд▓िрдпрд░ рдЬाрдиिрдП рдордеुрд░ा рдмрд╕ि рд╕рд╕ुрд░ाрд▓” рдкंрдХ्рддि рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХी рд╣ैं
рдЕ рдмिрд╣ाрд░ी  ✔             рдм  рдХेрд╢рд╡
рд╕  рдШрдиाрдирди्рдж                  рдж рдкрджрдоाрдХрд░

7 рдЬрдпрдкुрд░  рдирд░ेрд╢ рдк्рд░рддाрдк рд╕िंрд╣ рдХे рджрд░рдмाрд░ рдоे рд░рд╣рдиे рдХा  рд╢्рд░рдпे рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХो рдоिрд▓ा
рдЕ рдмिрд╣ाрд░ी               рдм  рдкрджрдоाрдХрд░ ✔
рд╕  рд╕ेрдиाрдкрддि            рдж рдорддिрд░ाрдо

8 ‘рднाрдиु рджрдд्рдд ‘рдХी ‘рд░рд╕рдоंрдЬрд░ी’ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд░ीрддि рдЖрдЪाрд░्рдпो рдиे рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЧ्рд░рди्рдеों рдХी рд░рдЪрдиा рдХी
рдЕ рдЕंрд▓рдХाрд░ рдЧ्рд░рди्рде           рдм  рд░рд╕ рдиिрд░ूрдкрдХ    
рд╕ рдиाрдпिрдХा рднेрдж ✔       рдж рд╕рд░्рд╡ांрдЧ рдиिрд░ूрдкрдХ

9 рд░ीрддि рдХाрд▓ рдХा рдХрд╡ि рдирд╣ी рд╣ैं
рдЕ рдпाрдХूрдм             рдм  рд░рд╕рдЦाрди ✔
рд╕  рджूрд▓рд╣               рдж  рдмेрдиी рдХрд╡ि

10′ рдЗрдд рдЖрд╡рддि рдЪрд▓ि рдЬाрдд рдЙрдд рдЪрд▓ी рдЫ: рд╕ाрддрдХ рд╣ाрде’  рдкंрдХ्рддि рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХी рд╣ै *
рдЕ рдШрдиाрдиंрдж            рдм рдмिрд╣ाрд░ी ✔
рд╕  рджेрд╡                  рдж рд╕ेрдиाрдкрддि

11 рднूрд╖рдг рдХा рдХौрдирд╕ा рдЧ्рд░рди्рде рдЗрдирдоें рд░ीрддि рдЧ्рд░рди्рде рд╣ै
рдЕ рд╢िрд╡рд░ाрдЬ рднूрд╖рдг ✔      рдм рдЫрдд्рд░рд╕ाрд▓ рджрд╢рдХ
рд╕ рд╢िрд╡ा рдмрд╡ाрдиी                 рдж рд╕рднी

12 рд╢िрд╡рд░ाрдЬ рднूрд╖рдг рдоें рдЕंрд▓рдХाрд░ों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдХिрддрдиी рд╣?
рдЕ 100     рдм 200      рд╕ 105  ✔       рдж 210

13 рдмिрд╣ाрд░ी рд╕рддрд╕рдИ рдкрд░ рдХिрд╕рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдирд╣ी рд╣ै
рдЕ рдЧीрдд рдЧोрд╡िंрдж ✔             рдм рдЕрдорд░ुрдХ рд╢рддрдХ
рд╕  рдЧाрдеा рд╕рдк्рддрд╢рддी              рдж рдЖрд░्рдпा рд╕рдк्рддрд╕рддी

14рд╕ुрдЬाрди рдЪрд░िрдд рдХे рд░рдЪрдпिрддा рдХा рдиाрдо рд╣ै
рдЕ рднूрд╖рдг               рдм рд╕ूрджрди ✔
рд╕ рдШрдиाрдирди्рдж            рдж рдЖрд▓рдо

15 рдШрдиाрдиंрдж рдХो рдЕрдорд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд░рдЪрдиा рд╣ै
рдЕ рд╕ुрдЬाрди рдЪрд░िрдд          рдм рд╕ुрдЬाрди рд╕ाрдЧрд░ ✔
рд╕ рдХрд╡िрдд рд╕ंрдЧ्рд░рд╣            рдж рд╕ुрдЬाрди рд╕ंрдЧ्рд░рд╣

16 рд╡ृрдд рдХौрдоुрджी рдХे рд░рдЪрдиाрдХाрд░ рдХौрди рд╣ै
рдЕ рдкрджрдоाрдХрд░            рдм рдЧ्рд╡ाрд▓ рдХрд╡ि
рд╕ рджेрд╡                      рдж рдорддिрд░ाрдо ✔

17рддुрд▓рд╕ी рднूрд╖рдг рдиाрдордХ рдЧ्рд░рди्рде рдХे рд░рдЪрдиाрдХाрд░ рд╣ै
рдЕ рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕           рдм рд░рд╕рд░ूрдк ✔
рд╕ рдХेрд╢рд╡                   рдж рднूрд╖рдг

18 рд╡्рдпрдЧ्рдпाрд░्рде рдХौрдоुрджी рдХिрд╕ рдХी рд░рдЪрдиा рд╣ै
рдЕ рдЬрд╕рд╡ंрдд              рдм рдк्рд░рддाрдк ✔
рд╕ рдорддिрд░ाрдо               рдж  рднूрд╖рдг

19  рдпрдоुрдиा рд▓рд╣рд░ी  рдХे рд░рдЪрдиाрдХाрд░  рдХौрди рд╣ै
рдЕ рд░рд╕िрдХ рдЧोрд╡िंрдж         рдм рдЧ्рд╡ाрд▓ рдХрд╡ि ✔
рд╕ рдкрджрдоाрдХрд░                рдж  рдмेрдиी рдк्рд░рд╡ीрдг

20 рд╕ैрдпрдж рдЧुрд▓ाрдо рдирд╡ी рдХिрд╕ рдХрд╡ि рдХा рдиाрдо рд╣ै
рдЕ рдЖрд▓рдо              рдм рд╡ृрди्рдж
рд╕ рд░рд╕рд▓ीрди ✔        рдж рд╢ेрдЦрдирд╡ी

рдк्рд░рд╕ाрдж рдпुрдЧ рдХे рдиाрдЯрдХрдХाрд░ों рдХा рд╕рд╣ी рдХ्рд░рдо ..

      рдк्рд░рд╕ाрдж рдпुрдЧ
━━━━━━━━━━
(1900 – 1930 рдИреж)

● рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЙрдкाрдз्рдпाрдп(1872 – 1938 рдИреж)
● рдоुंрд╢ी рдк्рд░ेрдордЪंрдж (1880 – 1936 рдИреж)
● рдЧोрдмिंрджрд╡рд▓्рд▓рдн рдкंрдд (1887 – 1961 рдИреж)
● рдЬрдпрд╢ंрдХрд░ рдк्рд░рд╕ाрдж 1889 – 1937 рдИреж
● рдоाрдЦрдирд▓ाрд▓ рдЪрддुрд░्рд╡ेрджी 1889 – 1968 рдИреж
● рд╡ृрди्рджाрд╡рди рд▓ाрд▓ рд╡рд░्рдоा 1889 – 1969 рдИреж
● рдЧंрдЧाрдк्рд░рд╕ाрдж рд╢्рд░ीрд╡ाрд╕्рддрд╡ 1889 – 1976 рдИреж
● рд╕िрдпाрд░ाрдорд╢рд░рдг рдЧुрдк्рдд 1895 – 1963 рдИреж
● рдмрджрд░ीрдиाрде рднрдЯ्рдЯ (рд╕ुрджрд░्рд╢рди) 1896 – 1967 рдИ
● рд╕ेрдардЧोрд╡िंрдж рджाрд╕ 1896 – 1974 рдИреж
● рдкांрдбेрдп рдмेрдЪрди рд╢рд░्рдоा ‘рдЙрдЧ्рд░’ 1900 – 1967 рдИреж
● рд▓рдХ्рд╖рдоीрдиाрд░ाрдпрдг рдоिрд╢्рд░ 1903 – 1967 рдИреж
● рдЬрдЧрди्рдиाрде рдк्рд░рд╕ाрдж ‘рдоिрд▓िंрдж’ 1907 – 1987 рдИреж
● рд╣рд░िрдХृрд╖्рдг рдк्рд░ेрдоी (1908 – 1974 рдИреж)
● рдЙрдкेрди्рдж्рд░рдиाрде ‘рдЕрд╢्рдХ’ (1910 – 1996 рдИреж)

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━